پرسش: قرآن می فرماید که هر مصیبتی و بدی که به ما می رسد از خود ماست.( وَمَا أَصَابَکُم مِّن مُّصِیبَةٍ فَبِمَا کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَیَعْفُو عَن کَثِیرٍ{شوری:30}) آیا واقعا همه مصائب به خاطر کارهای ماست؟ آیا ناقص الخلقه به دنیا آمدن، یا دچار بلایای طبیعی شدن یا از دست دادن عزیزان نیز از خود ماست؟
پاسخ: فهم معارف از متون دینی یک کار کاملا تخصصی و طبق اصول وقواعد خاصی است که به وسیله ائمه اطهار علیهم السلام بیان شده است.در فهم معارف نمی توان به یک حدیث ویا یک آیه به تنهایی استناد کرد و نتیجه گرفت بلکه مجموع آیات و روایات و برهان های قاطع عقلی را باید در نظر گرفت. چه بسیارهستند آیات و احادیثی که ظاهرا عام و مطلق هستند ولی با مراجعه به مجموع آیات و روایات عمومیت و مطلق بودن آنها از بین می رود.یعنی سایر آیات و روایات آنها را مخصوص مورادی می کنند ویا قید هایی به آنها می زنند وجایگاهشان را روشن می نمایند.
طبق ظاهر برخی آیات همه مصیبت ها حاصل گناه هستند از طرفی بر اساس آیات و روایت به صورت قطعی ثابت می شود که پیامبر ص معصوم هستند ودر عین حال می بینیم که ایشان دچار بلاها ومصیبت های بزرگی شده اند. پس کاملا روشن است که هر مصیبتی نمی تواند به خاطر گناه باشد. پس باید سایر دلایل عقلی ونقلی را هم درنظر بگیریم تا این آیه جایگاه خود را در معارف دینی به درستی پیدا کند.
تفسیر مجمع البیان از این آیه:
"...از دیدگاه محققان گرچه آیه شریفه به صورت عام آمده است امّا با توجه به دیگر آیات و روایات نمىتوان از آن چنین برداشت کرد که هر گرفتارى و مصیبتى بر اثر گناه است، چرا که گرفتارى بسیارى همانند کودکان و یا افرادى که مسئول شناخته نمى شوند، و یا رنج و مصیبت توحیدگرایان راستین و دوستان خاصّ خدا، و نیز گرفتارىهاى پیامبران و امامان برگزیده و معصوم، و یا رنج ها و گرفتارىهایى که گاه براى آزمون انسانهاست ... همه و همه چیزهایى است که از آن مفهوم عام استثنا مى گردند.
...با این بیان نمىتوان گفت هر گرفتارى و رنجى کیفر گناه است، چرا که گرفتارىهاى سخت، فلسفههاى گوناگونى دارند که از آن جمله عبارتند از:
1) شکوفایى استعدادها و توانمند یهاى درونى و برونى انسان،
2) هشدار نسبت به آینده او،
3) اصل آزمون در زندگى انسان،
4) بیدارى از خواب غفلت و غرور و هشیارى از انواع مستىها،
5) کیفر گناهان،
6) و بخش مهمى نیز ثمره ندانم کاری ها و سهل انگاری هاى انسان در زندگى است.
از امیرمؤمنان(ع) آوردهاند که در این مورد فرمود:
انّ البلاء للظالم ادب، و للمؤمن امتحان، و لِلأَنبیاءِ درجة، و لِلأَولیاء کرامة.
بلاها و گرفتاریها براى بیدادگران مایه ادبآموزى و براى توحیدگرایان شایسته وسیله آزمون و براى پیامبران باعث ترفیع درجه و براى دوستان خاصّ خدا مایه کرامت و اوج گرفتن به مقام والاتر است."(تفسیر مجمع البیان)
پس نتیجه میگیریم که همه مصائب به خاطر گناهان نیست والبته درباره مصائب و بلاها یی که بخاطر گناه رخ می دهد باید توجه داشت که گناهان خود دو دسته هستدند یکی گناهان فردی و یکی گناهان جمعی و اجتماعی. گاه مصائب ، جنبه اجتماعی دارد، و محصول گناهان جمعى است ، همانگونه که در آیه 41 سوره روم مى خوانیم : ظهر الفساد فى البر و البحر بما کسبت ایدى الناس لیذیقهم بعض الذى عملوا لعلهم یرجعون: ( فساد در خشکى و دریا به خاطر اعمال مردم آشکار شد، تا نتیجه بعضى از اعمالى را که انجام داده اند به آنها بچشاند شاید باز گردند)
منبع:http://shia-patogh.blogfa.com/
